romain-dancre-doplSDELX7E-unsplash

Windykacja roszczeń w Hiszpanii

Windykacja roszczeń w Hiszpanii

W poniższym artykule przedstawiamy procedurę postępowania w przypadku, gdy Państwa kontrahent zalega z płatnościami.

Na wstępie jednak warto zaznaczyć, że aby ułatwić wszelkie czynności w dochodzeniu roszczeń zawsze należy pamiętać o spisaniu umowy cywilnoprawnej oraz zaznaczeniu w niej wywodzącego się z tejże umowy obowiązku zapłaty. W celu zabezpieczenia się przez wierzyciela warto również, aby dysponował on fakturą lub innym dowodem, z którego wynika, że obowiązek ten istnieje.

Proces windykacji roszczeń obejmuje czynności dotyczące negocjacji z dłużnikiem,  poprzez uzyskanie nakazu zapłaty i wreszcie postępowanie egzekucyjne.

Czynności windykacyjne krok po kroku

Pierwszym krokiem, w przypadku gdy kontrahent nie płaci należności, jest skontaktowanie się i próba wyjaśnienia przyczyn zalegania z płatnościami.

Następnie, jeśli poprzednie czyności nie przyniosły oczekiwanych rezultatów i kontrahent nadal nie reguluje płatności, należy wysłać wezwanie do zapłaty listem poleconym (tzw. burofax).

Z kolei, jeżeli takie wezwanie również nie przynosi pożądanych skutków należy przystąpić do procesu windykacyjnego.

W Hiszpanii proces windykacji należności dzieli się  na dwa etapy. Na etapie pozasądowym windykacja odbywa się bez udziału sędziego, na etapie sądowym natomiast udział sędziego jest nieunikniony.

Proces pozasądowy

Etap pozasądowy jest korzystny zarówno dla wierzyciela, gdyż nie wiąże się z żadnymi kosztami wstępnymi; jak i dla dłużnika, gdyż nie generuje zwiększenia wymagalnej należności. Ten etap powinien być zawsze prowadzony w asyście adwokata.

W praktyce sprawę windykacyjną rozpoczyna się właśnie od etapu pozasądowego. Polega on na nawiązaniu kontaktu z dłużnikiem i podjęcia kroków skutkujących zapłatą należności. W Hiszpanii proces pozasądowy odbywa się poprzez:

– Pisemne wezwanie do zapłaty (requerimiento del pago). Jest to formalne wezwanie dłużnika do uiszczenia należności, natomiast odbywa się ono bez udziału sądu. Zazwyczaj ustalony zostaje kilkudniowy termin na dokonanie wpłaty.

– Czarna lista dłużników (ASNEFAsociación Nacional de Establecimientos Financieros de Crédito). Przedsiębiorstwa znajdujące się na tej liście, mają często trudności ze znalezieniem nowych partnerów handlowych. Oprócz tego dużo trudniej im jest uzyskać kredyt.

Proces sądowy

Gdy dłużnik odmawia zapłaty na etapie pozasądowym, kolejnym krokiem jest przejście do etapu sądowego. W Hiszpanii istnieją różne możliwości procedur przeciw dłużnikom.

Należy jednak pamiętać, że wstąpienie na drogę sądową wiąże się z pewnymi kosztami. Należą do nich przede wszystkim: opłaty sądowe, honoraria adwokatów, pełnomocników sądowych (procuradores), koszt publikacji ogłoszeń w dziennikach urzędowych, kaucje wymagane w przypadku niektórych apelacji, honoraria biegłych, etc.

W zależności od rodzaju roszczenia oraz jego wysokości mamy na etapie sądowym następujące możliwości:

– Postępowanie upominawcze (Proceso Monitorio).

Jest to specjalna, uproszczona procedura, której celem jest szybkie rozwiązanie konfliktów prawnych i przyznanie wierzycielowi tytułu wykonawczego w przypadku, gdy pozwany nie wnosi sprzeciwu co do pozwu. Jest to szczególnie przydatne dla małych i średnich przedsiębiorców, a także dla wszystkich specjalistów, którzy potrzebują szybkiego i prostego mechanizmu odzyskiwania długów. Dodatkową zaletą jest to, że wstępna petycja skierowana do sądu nie wymaga interwencji prawnika lub radcy prawnego, co skutkuje oszczędnościami dla wierzyciela.

Jest to procedura, w której wierzyciel składa wniosek o wydanie nakazu zapłaty – wówczas musi również przedstawić dokumenty potwierdzające istnienie długu. Sędzia wysyła dłużnikowi nakaz, na który ten ma prawo zareagować w terminie 20 dni. Dłużnik może zapłacić roszczenie lub wystąpić ze sprzeciwem, jeśli się z nim nie zgadza. W takim przypadku sprawa zostanie automatycznie skierowana do procedury zwykłej – w zależności od kwoty na jaką opiewa dług, przyjmie postać juicio verbal lub juicio ordinario.

Stały koszt sądowy wynosi 100 euro (dotyczy tylko osób prawnych) oraz koszt zmienny, obliczany od dochodzonej kwoty, zależny od tego czy roszczeń dochodzi os. fizyczna (0,10%) czy prawna (0,50%).

– Procedura wezwania do sądu przy kwotach głównych do 6000 euro (Juicio Verbal).

Procedura ta stanowi możliwość dochodzenia roszczeń do kwoty głównej w wysokości 6000 euro. Polega ona na wysłaniu pozwu do sądu, na który dłużnik może odpowiedzieć pisemnie. Sędzia ogłasza swoją decyzję pisemnie, może również przesłuchać strony podczas rozprawy.

Takie postępowanie nie wiąże się z dodatkowymi kosztami.

– Procedura wezwania do sądu przy kwotach głównych przekraczających 6000 euro (Juicio Ordinario).

Ta procedura ma zastosowanie w przypadku roszczeń do kwoty głownej powyżej 6000 euro. Procedura taka trwa zazwyczaj od jednego roku do dwóch lat. Wierzyciel wypełnia pozew, na który dłużnik ma prawo odpowiedzieć. Zazwyczaj ma miejsce przesłuchanie wstępne mające na celu ustalenie dowodów oraz świadków.

Ten etap wiąże się z uiszczeniem kolejnych opłat, redukując ich wysokość o koszty poniesione na I etapie. Koszt stały w takim przypadku dla osób prawnych wynosi 300 euro, natomiast osoby fizyczne są z tej opłaty zwolnione.  Koszt zmienny zależy od wartości sporu i wynosi odpowiednio 0,10% dla osób fizycznych oraz 0,50% dla osób prawnych.

– Postępowanie wekslowe (Juicio cambiario).

Na podstawie wystawionych czeków lub weksli sędzia wzywa dłużnika do zapłaty roszczenia w terminie 10 dni. Sędzia może również nakazać zajęcie majątku dłużnika.

– Procedura Europejskiego Nakazu Zapłaty (Requerimiento europeo de pago).

Jeśli mamy do czynienia z niezakwestionowanym roszczeniem międzynarodowym, możliwe jest wszczęcie procedury Europejskiego Nakazu Zapłaty. Europejski Nakaz Zapłaty może być przeprowadzony w prawie wszystkich krajach Unii Europejskiej.

Jest to uproszczone postępowanie w sprawie transgranicznych roszczeń pieniężnych, które pozwany uznał za bezsporne.

Podczas tej procedury wypełniony przez wierzyciela formularz zostaje złożony do właściwego sądu, który wydaje na jego podstawie Europejski Nakaz Zapłaty. Sąd rozpatrzy pozew i, o ile formularz jest prawidłowo wypełniony, powinien wydać europejski nakaz zapłaty w terminie 30 dni. Europejski nakaz zapłaty musi zostać następnie doręczony pozwanemu przez sąd. Jest on automatycznie uznany za wykonalny. Dłużnikowi przysługuje 30 dni na zgłoszenie sprzeciwu. W takim przypadku powód zdecyduje, czy sprawa zostanie przekazana do zwykłego sądu cywilnego, który rozpozna ją zgodnie z prawem krajowym, czy zostanie ona rozpoznana w trybie europejskiego postępowania w sprawie drobnych roszczeń, czy też postępowanie zostanie zakończone. Natomiast jeśli w terminie 30 dni nie nastąpi reakcja ze strony dłużnika, nakaz zapłaty stanie się prawomocny. Kopia europejskiego nakazu zapłaty, w razie konieczności wraz z tłumaczeniem, musi zostać przesłana do organów ścigania w państwie członkowskim, w którym nakaz ten ma być wykonany. Wykonanie nakazu przebiega zgodnie z zasadami i procedurami krajowymi państwa członkowskiego, w którym wykonuje się europejski nakaz zapłaty.

Procedura ta charakteryzuje się  krótkim czasem trwania oraz niskimi kosztami. W postępowaniu o wydanie europejskiego nakazu zapłaty obowiązuje opłata stała w wysokości 100 euro powiększona o kwotę zmienną w wysokości uzależnionej od kwoty dochodzonych roszczeń.

Nasza kancelaria zajmuje się podejmowaniem skutecznych działań windykacyjnych, sądowych i egzekucyjnych przeciwko dłużnikom z Hiszpanii. W razie jakichkolwiek pytań, zapraszamy do kontaktu z polskojęzycznym prawnikiem, który pomoże Państwu odzyskać zaległości: prawohiszpanskie@gmail.com

scott-graham-5fNmWej4tAA-unsplash

Jednoosobowa działalność gospodarcza w Hiszpanii

Jednoosobowa działalność gospodarcza w Hiszpanii

Hiszpański rynek kusi polskich przedsiębiorców, w związku z czym co raz więcej Polaków przybywa do Hiszpanii w celu rozpoczęcia inwestycji na Półwyspie Iberyjskim.

Rozważając rozpoczęcie działalności gospodarczej na terenie Hiszpanii przedsiębiorca ma możliwość wyboru formy, w jakiej owa działalność będzie prowadzona. Może prowadzić działalność na podstawie:

– Jednoosobowej działalności gospodarczej

– Działalności gospodarczej w formie spółki

Najpopularniejszą i najprostszą formą jest jednoosobowa działalność gospodarcza, czyli tak zwane autónomo. W dzisiejszym artykule zajmiemy się właśnie kwestią samozatrudnienia oraz postaramy się opisać krok po kroku procedurę rejestracji jako autónomo.

Kwestie, o których należy pamiętać przed przystąpieniem do rejestracji

W 2007 roku została przyjęta ustawa regulująca sytuację prawną osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą – Estatuto del Trabajo Autónomo.

Obywatele Unii Europejskiej nie muszą się ubiegać o kartę pobytu, ponieważ zgodnie z Dyrektywą 2004/38/WE wymóg ten zniesiono w 2007 roku. Natomiast przed przystąpieniem do rejestracji jednoosobowej działalności gospodarczej należy dopełnić kilku powinności.

W przypadku pobytu na terytorium Królestwa Hiszpanii przekraczającego 3 miesiące, należy pamiętać o dopełnieniu bardzo ważnego obowiązku, jakim jest rejestracja w Centralnym Rejestrze Obcokrajowców (Registro Central de Extranjeros) w celu otrzymania zaświadczenia o członkostwie w Unii Europejskiej (Certificado de Registro de Ciudadano de la Unión).

Każda osoba zamieszkująca na terenie Hiszpanii niebędąca rezydentem tego kraju ma obowiązek posiadać numer identyfikacyjny obcokrajowca (NIE – Número de Identificación de Extranjero). Wniosek o nadanie numeru NIE składa się w Komisariacie Policji lub w Konsulacie Hiszpanii w Polsce, jednocześnie przedstawiając dokument tożsamości wraz z fotokopią. Więcej informacji o tym jak uzyskać numer NIE znajdziecie Państwo w naszym poście: link. Należy również pamiętać, że numer NIE nadawany jest tymczasowo oraz że po upływie 3 miesięcy należy powtórzyć całą procedurę w celu wydania definitywnego dokumentu.

Zanim przystąpimy do zakładania działalności gospodarczej, należy się także upewnić czy w ramach danego zawodu zdobyte w Polsce uprawnienia odpowiadają hiszpańskim wymogom. Bowiem w przypadku niektórych zawodów konieczne jest uznanie kwalifikacji w Hiszpanii oraz wpisanie do odpowiedniej izby zrzeszającej przedstawicieli danego zawodu (Convenios Colectivos), jak np. w przypadku lekarzy, architektów czy adwokatów.

Rejestracja

Aby rozpocząć proces rejestracji należy uzyskać Numer Ubezpieczenia Społecznego (Número de Seguridad Social).  W tym celu należy się udać do hiszpańskiego odpowiednika ZUSu (La Tesorería General de la Seguridad Social) i wypełnić formularz TA1. Osoby posiadające tzw. kwalifikowany podpis elektroniczny mogą dokonać tej procedury online.

Kolejnym krokiem jest udanie się do urzędu skarbowego (Agencia Estatal de Administración Tributaria) i złożenie odpowiedniego wniosku poprzez wypełnienie formularza 036 (pełny) lub formularza 037 (uproszczony). Dokonując rejestracji w Hacienda należy wybrać kos opisujący działalność (Epígrafes del Impuesto de Actividades Económicas).

Następnie należy zarejestrować działalność w ZUSie poprzez formularz TA 0521/1, który składa się we właściwym oddziale ZUS (Delegación de Seguridad Social) w celu rejestracji do systemu przedsiębiorców prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą (RETARégimen Especial de Trabajadores Autónomos).

Poniżej przedstawiamy grafikę przygotowaną specjalnie dla Państwa, aby pomóc Państwu w zrozumieniu procesu rejestracji:

Jakie podatki musi zapłacić autónomo?

Przedsiębiorca prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą ma obowiązek rozliczenia się z VATu (IVA – Impuesto sobre el Valor Añadido) oraz z podatku dochodowego od osób fizycznych (IRPF – Impuesto sobre la Renta de las Personas Físicas). Rozliczenie z dochodów uzyskanych przez przedsiębiorcę może nastąpić na podstawie:

– Opodatkowanie na zasadach ogólnych (Régimen de Estimación Directa – Simplificada o Normal)

– Opodatkowanie ryczałtowe (Régimen de Estimación Objetiva – por Módulos)

Pierwsza forma rozliczania z podatku dochodowego od osób fizycznych dostępna jest dla wszystkich rodzajów działalności, natomiast z opodatkowania w formie ryczałtu mogą skorzystać jedynie autónomos spełniający pewne wymagania.  Gdy wybór formy opodatkowania należy do przedsiębiorcy, najlepiej skonsultować się z profesjonalistą, który doradzi w wyborze najkorzystniejszej formy.

Autónomo ma obowiązek złożyć, co kwartał, deklarację z podatku VAT (składając modelo 303 – odpowiednio do 20 kwietnia, czerwca, października oraz do 30 stycznia). Deklaracji z podatku dochodowego dokonuje się poprzez złożenie modelo 130 (w przypadku opodatkowania na zasadach ogólnych) lub modelo 131 (w przypadku ryczałtu). Termin na złożenie kwartalnej deklaracji dot. podatku dochodowego jest taki sam jak przypadku podatku VAT.

Należy również pamiętać o deklaracji rocznej – zarówno z podatku VAT jak i podatku dochodowego. Deklarację dot. podatku VAT składa się w styczniu za pomocą modelo 390, natomiast podatku dochodowego – w okresie od 2 maja do 30 czerwca za pomocą modelo D-100.

Pozostałe opłaty

Poza odprowadzaniem podatków, autónomo musi uiszczać też składki na ubezpieczenia do Seguridad Social. Należy jednak mieć na uwadze, iż Państwo oferuje liczne bonifikaty dla osób, które dopiero zaczynają działalność gospodarczą czy dla młodych przedsiębiorców. Przez pierwsze 12 miesięcy działalności opłaty te są stałe i wynoszą zaledwie 60 euro miesięcznie.  Po roku przedsiębiorca może skorzystać z redukcji 50% kwoty bazowej, a zatem w okresie od 12 do 18 miesiąca działalności przedsiębiorca zapłaci 141,54 euro, a w okresie od 18 do 24 miesiąca z redukcji 30%, płacąc 198,31 euro. Później składka ta wzrasta proporcjonalnie do dochodów, jakie inkasuje przedsiębiorca, do momentu aż osiągnie górny próg – tj. 283,3 euro.

Kolejnym wydatkiem związanym z prowadzeniem działalności gospodarczej jest opłata za prowadzenie księgowości. Jest to opłata dodatkowa, ale zdecydownie warta rozważenia. Jest to inwestycja pozwalająca przedsiębiorcy zaoszczędzić czas i skupić się na działalności.

Jeśli są Państwo zainteresowani założeniem działalności gospodarczej w Hiszpanii i poszukują Państwo dodatkowych informacji, zapraszamy do kontaktu z polskojęzycznym prawnikiem: prawohiszpanskie@gmail.com

Nasza kancelaria oferuje również pomoc w zakresie prowadzenia księgowości.

transgran

Transgraniczne wykonywanie usług

Co raz więcej przedsiębiorstw w Polsce jest powiązanych z podmiotami z Półwyspu Iberyjskiego. W związku z tym, co raz częściej, Hiszpania staje się celem delegacji wielu pracowników. Zanim jednak pracodawca podejmie decyzję o tymczasowym oddelegowaniu swoich pracowników do Hiszpanii, powinien zapoznać się z warunkami świadczenia tam pracy.
W niniejszym artykule przedstawiamy wymogi, jakie należy spełnić, aby cała procedura odbyła się legalnie. Przypominamy, że przed przystąpieniem do podjęcia kroków na terenie Hiszpanii, należy dokonać także pewnych powinności w Polsce, jak na przykład pozyskanie zaświadczenia A1.

Na czym polega delegowanie pracowników?

Pracownik oddelegowany to taki pracownik, który przez określony czas wykonuje swoją pracę na terytorium innego kraju – w tym przypadku Hiszpanii – i którego w tym okresie łączy stosunek pracy z przedsiębiorstwem delegującym.

Normy prawne regulujące oddelegowanie pracowników

Najważniejszym aktem regulującym zagadnienia związane z delegowaniem pracowników do Hiszpanii jest ustawa 45/1999 z 29 listopada 1999 roku, która wprowadziła do krajowego porządku prawnego dyrektywę 96/71/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 16 grudnia 1996 roku dotyczącą delegowania pracowników w ramach świadczenia usług.

Z kolei 27 maja 2017 roku rząd Hiszpanii wprowadził, Dekretem Królewskim 9/2017, modyfikację przepisów wynikających z dyrektywy 96/71/WE.

Wspomniane akty mają na celu zapewnienie przestrzegania odpowiedniego poziomu ochrony praw oddelegowanych pracowników przy świadczeniu usług transgranicznych, w szczególności spełnienia warunków zatrudnienia obowiązujących w państwie członkowskim, w którym usługa ma być świadczona, ułatwiając jednocześnie korzystanie ze swobody świadczenia usług usługodawcom i promując klimat uczciwej konkurencji w Unii Europejskiej i Europejskim Obszarze Gospodarczym.

Zgodnie z dyrektywą, pracodawca ma obowiązek zgłoszenia delegowania pracownika przed rozpoczęciem pracy na terenie Hiszpanii. Zgłoszenia takiego pracodawca może dokonać drogą elektroniczną i powinno ono zawierać:

  • dane przedsiębiorstwa delegującego
  • dane osobowe oraz dane dotyczące kwalifikacji delegowanych pracowników
  • dane przedsiębiorstwa, na rzecz którego praca będzie wykonywana w Hiszpanii
  • datę rozpoczęcia i czas trwania oddelegowania

Ponadto pracodawca powinien wyznaczyć przedstawiciela na terenie Hiszpanii, który będzie działał w imieniu przedsiębiorstwa, występując między innymi przed urzędami, a także przechowywał i wysyłał dokumentację dotyczącą działalności przedsiębiorstwa na terenie Hiszpanii.

Warto jednak podkreślić, że obowiązek zgłoszenia pracowników oddelegowanych do świadczenia usług na terenie Hiszpanii ma zastosowanie jedynie w sytuacji, gdy oddelegowanie pracowników ma miejsce na okres powyżej 8 dni.

Ważne kwestie, o których należy pamiętać

Pracodawcy, którzy delegują swoich pracowników do Hiszpanii w ramach świadczenia usług transgranicznych, muszą zagwarantować im, niezależnie od przepisów mających zastosowanie do umowy o pracę, minimalne warunki pracy zapewniane przez hiszpańskie prawo pracy. Dotyczy to też warunków zatrudnienia wynikających z porozumień zbiorowych lub orzeczeń arbitrażowych – jeżeli muszą ich przestrzegać wszystkie przedsiębiorstwa w danym obszarze geograficznym, zawodzie lub przemyśle.

Kwestie, które należy mieć na uwadze to:

  • minimalne wynagrodzenie za pracę, które w Hiszpanii określane jest jako Salario Minimo Interprofesional i publikowane jest każdego roku na stronie Ministerstwa Pracy (Ministerio de Trabajo, Migraciones y Seguridad Social) – w 2019 roku wynosi 900 euro miesięcznie
  • maksymalne okresy pracy i minimalne okresy wypoczynku – czas pracy nie może przekraczać 40 godzin tygodniowo, ponadto pracownik ma prawo do 12-godzinnego nieprzerwanego odpoczynku między dwoma kolejnymi dniami roboczymi oraz 1,5 dnia w ciągu tygodnia, które powinno przypaść na sobotnie popołudnie lub przedpołudnie w poniedziałek i całą niedzielę. Ponadto pracownikowi przysługuje co najmniej 15 min odpoczynku po 6 godzinach pracy.
  • nadgodziny – nadgodziny nie powinny przekraczać 80 godzin rocznie. Mogą być dodatkowo wynagradzane lub mogą za nie przysługiwać dodatkowe dni wolne od pracy. Wynagrodzenie za nadgodziny nie może być niższe od wynagrodzenia standardowego.
  • praca w godzinach nocnych – rozumiana jako praca od godziny 22 do 6, nie może być wykonywana dłużej niż 8 godzin, a pracownicy wykonujący pracę w godzinach nocnych nie mogą realizować nadgodzin.
  • minimalny wymiar płatnych urlopów rocznych – W Hiszpanii dni urlopu najczęściej liczone są za pomocą dni naturalnych. Długość urlopu wypoczynkowego zależy od postanowień zawartych w układzie zbiorowym (Convenio Colectivo) danej grupy zawodowej oraz w umowie o pracę zawartej między pracownikiem i pracodawcą. W żadnym przypadku nie może on być krótszy niż 30 dni naturalnych.
  • bezpieczeństwo i higienę w miejscu pracy
  • zakaz pracy dla osób poniżej 16 roku życia oraz zakaz pracy w godzinach nocnych i godzinach nadliczbowych dla osób poniżej 18 roku życia
  • zakaz dyskryminacji

Jeśli warunki wynikające z polskich przepisów są bardziej korzystne niż gwarantowane przez prawo hiszpańskie, pracodawca nie może ich zmienić na niekorzyść delegowanego pracownika, lecz musi stosować polskie regulacje. Nie wystarczy zatem automatyczne zastosowanie warunków zatrudnienia wynikających z przepisów kraju oddelegowania, lecz konieczne jest ich każdorazowe porównanie z tymi obowiązującymi w Polsce.

Gdzie należy zapłacić podatek?

Rząd Polski oraz Rząd Hiszpanii podpisały, 15 listopada 1979 roku w Madrycie, umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku. Według tego porozumienia o obowiązku opodatkowania decyduje m.in. długość okresu pobytu w państwie, gdzie praca jest faktycznie wykonywana, czyli w Hiszpanii oraz charakter zatrudnienia. Dochody z pracy w Hiszpanii są zwolnione z opodatkowania tam, jeżeli spełnione są łącznie trzy warunki:

-pracownik przebywa w Hiszpanii przez okres lub okresy nieprzekraczające łącznie 183 dni w danym roku kalendarzowym,

-wynagrodzenie jest wypłacane przez pracodawcę lub w imieniu pracodawcy, który nie ma miejsca zamieszkania lub siedziby w Hiszpanii,

-wynagrodzenie nie jest wypłacane  przez tzw. zakład lub stałą placówkę, którą pracodawca ma w Hiszpanii.

W przypadku pracowników oddelegowanych do świadczenia usług w Hiszpanii na okres poniżej 183 dni wszystkie te warunki są spełnione i dlatego ich wynagrodzenie będzie opodatkowane tylko w Polsce.

Surowe kary za nieprzestrzeganie przepisów

Dopełnienie obowiązków wymaganych przez powyższe regulacje jest istotne. Pracownicy delegowani do pracy na terenie Hiszpanii mogą bezpośrednio złożyć skargę przeciwko swoim pracodawcom, jak również wszcząć postępowanie sądowe lub administracyjne, a nakładane sankcje opiewają na wysokie kwoty.

Powyższy artykuł porusza problematykę oddelegowania pracowników, przedstawiając jej ogólny zarys, natomiast rozważając oddelegowanie pracowników należy mieć na uwadze, że każda Wspólnota Autonomiczna (Comunidad Autónoma) może odznaczać się pewną specyfiką i dodatkowymi wymaganiami, które uzależnione są również od rodzaju wykonywanych prac. W związku z tym zaleca się uprzedni kontakt ze specjalistą.

Jeśli poszukują Państwo dodatkowych informacji, zapraszamy do kontaktu z polskojęzycznym prawnikiem: prawohiszpanskie@gmail.com

emer

Co z nami – emerytami?

Wkraczasz właśnie na etap złotej jesieni swojego życia i zdecydowałeś się, aby spędzić ją w Hiszpanii? Wspaniale! Witamy na pokładzie pełnym Słońca i dobrego wina. Zanim jednak wygodnie usiądziesz na leżaku, warto zapoznać się z kilkoma faktami dot. ubezpieczenia zdrowotnego, jak i samej emerytury. Ubezpieczenie zdrowotne dla Emeryta przebywającego na terytorium Hiszpanii.

Zgodnie z rozporządzeniem unijnym nr 883 z 2004r. oraz rozporządzeniem wykonawczym do tego aktu nr 987 z 2009r. – obywatel UE ma prawo do swobodnego przemieszania się i osiedlania na terytorium UE wraz z zachowaniem przysługujących mu świadczeń. Jeżeli osoba, która ma status emeryta w Polsce, chce przenieść się na stałe do Hiszpanii i nie będzie podejmować pracy zarobkowej, wówczas ma dwie drogi:

1) Udać się do NFZ i wyrobić sobie kartę EKUZ, która dla emerytów ma ważność pięciu lat, bądź

2) Udać się do ZUS i poinformować o zmianie adresu zamieszkania. Pobrać od ZUSu zaświadczenie o dopełnieniu tej formalności, a następnie z tym zaświadczeniem iść do NFZ i złożyć wniosek S1 (stare E121).

Zastanów się jednak, jak często będziesz wracać do Polski. Ma to znaczenie przy wypłacaniu ubezpieczenia. Kancelaria świadczy usługi w tym zakresie i jest w stanie ocenić, która droga będzie dla Ciebie dogodniejsza.

A co z emeryturą?

Jeżeli chodzi o wypłacanie świadczeń emerytalnych, to zachowujesz to prawo, mimo wyjazdu poza granicę RP. Jeżeli pracowałeś kilka lat w Hiszpanii czy w innym kraju, to również tam składasz wniosek o wypłacanie świadczeń emerytalnych. Nie ma przeciwskazań do pobierania dwóch emerytur. Warto jednak pamiętać, że jeżeli jako emeryt podejmiemy pracę na terytorium Hiszpanii, wówczas zmienia się droga ubezpieczenia zdrowotnego.

Adrianna Budysz


Certificado-Residencia

Wniosek o NIE

Podróż do Hiszpanii na dłużej…

Miasto nad morzem, świetna pogoda i niebanalna architektura. Któż nie uległby pokusie?
W końcu zdecydowaliśmy się na przyjazd do Barcelony w celach zarobkowych. Jedną z pierwszych przeszkód, jaką napotykamy w mieście Gaudiego, jest pozwolenie o pracę. Coś w rodzaju NIP-u, dla obywateli jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej, jest numer N.I.E. (Numero de Indetificacion de Estranjero). Uzyskanie owego numeru umożliwi nam m.in. legalną pracę, zdobycie ubezpieczenia zdrowotnego czy założenie konta w jednym z hiszpańskich banków.

Od czego zacząć?

Przede wszystkim od umówienia się do wybranego posterunku policji (poszukujemy wydziału Extranjeria). To właśnie tam uzyskuje się numer N.I.E. Umówić należy się poprzez stronę internetową. Terminy są dość odległe dla samej Barcelony, a zatem proponujemy wybrać miejscowości graniczące. Jeżeli już takowy uzyskamy (cita previa), to musimy wypełnić standardowy formularz wniosku (EX-15) – potrzebne są nam trzy egzemplarze (jeden dla nas, drugi dla urzędu, trzeci dla banku), uiścić opłatę w banku (uwaga: nie jest możliwy przelew bankowy) oraz dodatkowo przynieść ze sobą dowód osobisty bądź paszport wraz z kopią danego dokumentu, którym będziemy się posługiwać.

List intencyjny zamiast umowy?

Jeżeli przyjeżdżamy do Hiszpanii na zaproszenie pracodawcy, wówczas N.I.E. wydawane jest na podstawie kontraktu. Może być też tak, że uzyskamy coś w rodzaju „listu intencyjnego” od pracodawcy. Pracodawca nie musi nas finalnie zatrudnić, niemniej takie zaświadczenie bardzo ułatwi nam zadanie (należy zabrać ze sobą kopię i oryginał na posterunek policji zarówno w kwestii kontraktu, jak i listu intencyjnego). Jako, że Polska jest członkiem Unii Europejskiej, numer N.I.E. może być również wydany bez kontraktu czy listu intencyjnego. Warto jednak pamiętać, że dwie opisane wyżej sytuacje naprawdę pomogą nam przy formalnościach urzędniczych, gdyż musimy podać we wniosku powód przyjazdu na teren Hiszpanii.

Tymczasowość dokumentu N.I.E!

Jeżeli uzyskaliśmy już pierwszy numer N.I.E. warto mieć w pamięci, że jest to sytuacja czasowa, a dokładnie na okres trzech miesięcy. Oznacza to, iż w przeciągu tego okresu musimy uzyskać kontrakt od pracodawcy, jak i umowę najmu mieszkania. Wówczas ponownie wracamy na posterunek policji (potrzebne są nam oryginały i kopie danych dokumentów) i dopiero wówczas uzyskujemy numer N.I.E. na czas nieoznaczony.

Adrianna Budysz

wiza

Wiza: aspekty formalno-prawne

American Dream dopada prędzej czy później czy to z powodu zafascynowania serialem, filmem, czy zdjęciami opublikowanymi przez znajomych na FB lub IG. Co by nie powiedzieć i jakby nie drążyć tematu, Stany były, są i będą atrakcyjną destynacją.

Wymagania jakie stawiane są Polskim Obywatelom, którzy chcą wyjechać turystycznie to posiadanie wizy i ważnego, przynajmniej jeszcze pół roku od daty planowanego, wyjazdu paszportu.

Jak uzyskać wizę żyjąc za granicą?

Wbrew pozorom nie będzie to aż tak utrudnione jeśli nie możemy załatwić sprawy w ambasadzie w Warszawie.

Dla mieszkających w Hiszpanii miejscem spotkania w sprawie wizy jest ambasada w Madrycie.

W celu umówienia się należy wypełnić formularz dostępny na stronie https://es.usembassy.gov/es/visas-es/

Po kliknięciu na Visados no imigrante (bo nie lecimy przecież na stałe do USA) wybieramy kategorię B-2 przechodząc do formularza DS-160: https://ceac.state.gov/genniv/

Ważne, aby zapisać sobie wygenerowany numer i zapisywać na bieżąco aktualny formularz, gdyż mało prawdopodobne, że ukończymy go za jednym razem.

Niezbędne jest też posiadanie zdjęcia zgodnego z wymaganiami.

Z doświadczenia wystarczy, że powiecie fotografowi, że to do wizy i będzie wiedział jakie ma mieć wymiary i jak Was ustawić. Zdjęcie elektroniczne należy załadować jako element niezbędny do ukończenia prcesu wypełnienia i złożenia formularza.

Po wysłaniu formularza należy dokonać płatności elektronicznej w wysokości 136€, dodatkowo można zamówić przesyłkę ekspresową (20-30€).

Wizyta w ambasadzie w Madrycie to raczej formalność. Ogranicza się do rozmowy na temat tego, co robicie na co dzień w Hiszpanii, m.in. ile zarabiacie, z kim żyjecie (soltero, pareja de hecho/matrimonio, etc.), czym zajmuje się Wasza „para”, czy wyjeżdżacie sami czy w towarzystwie, gdzie się zatrzymacie. Może odbyć się być po hiszpańsku lub po angielsku. Pracownicy ambasady są bardzo życzliwi i starają się załagodzić ewentualny stres. Rozmowa ma na celu wykluczenie Was jako potencjalnych emigrantów, którzy ze Stanów nie chcieliby wrócić itp., itd. Poza tym zostawiacie odciski wszystkich palców.

Jeśli pojedziecie w towarzystwie to polecam kawiarnię naprzeciwko wejścia do Ambasady na czas oczekiwania. Od wejścia (mniej więcej z pół godzinnym wyprzedzeniem przed wskazaną porą) wizyta ograniczyła się do godziny.

Paszport powinniście otrzymać w normalnym trybie w przeciągu 10 dni od wizyty, chyba, że optujecie za przesyłką ekspresową to 2-3 dni.

W moim przypadku udało się przyspieszyć zarówno wizytę jak i ekspresowo otrzymać dokumenty.

Po wylądowaniu w Miami podeszliśmy do komputerów, gdzie zeskanowano nasze odciski, paszport oraz zrobiono zdjęcie. Ostatnim etapem była rozmowa z Celnikiem, która ograniczyła się do miłej pogawędki, wręcz żartobliwej.

Przede mną wyjazd do Nowego Jorku w grudniu, który na pewno porównam do Miami pod względem formalnym, aby ograniczyć Wam stresów.

dzier

Prawo w Hiszpanii – instytucja dzierżawy

W hiszpańskim systemie prawa cywilnego instytucja dzierżawy jest bardziej rozbudowana niż w prawie polskim.

Zawartość merytoryczna umowy

Zawiera się w niej, obok dzierżawy dóbr materialnych i niematerialnych (arendo de cosas corporales e incorporales), konstrukcja nieznana polskiemu systemowi prawnemu, a mianowicie dzierżawa usług i dzieła (arendo el de servicios y obras). Można ją potraktować analogicznie do polskich umów zlecenia i o dzieło, gdyż merytorycznie są zbliżone do siebie.

Prawa i obowiązki podmiotów stosunku

Generalnie wydzierżawiający jest zobligowany do udostępnienia dzierżawcy władania rzeczą łącznie z pobieraniem pożytków przez czas oznaczony w umowie dzierżawy. Jest odpowiedzialny za wszelkie działania własne lub osób trzecich, zakłócające legalnej (spokojnej) dzierżawie rzeczy.
Dzierżawca, zgodnie z art. 1.573 hiszpańskiego kodeksu cywilnego, posiada te same prawa, co korzystający z rzeczy (usufructuario). Dotyczy to wszelkiego rodzaju ulepszeń, jeśli nie zmieniają substancji rzeczy i można je usunąć bez pogarszania rzeczy poddanej korzystaniu. Jeśli nie można ich usunąć – dzierżawcy nie przysługuje prawo do odszkodowania.
Wydzierżawiający ponosi odpowiedzialność za wszelkie koszty związane z opłatami, podatkami obciążającymi oznaczoną rzecz poddaną dzierżawie. Pokryć też będzie zmuszony niezbędne koszty poniesione przez dzierżawcę.

Obowiązki dzierżawcy

Dzierżawca jest zobligowany do ponoszenia kosztów dzierżawy w oznaczonym terminie, do używania rzeczy zgodnie z jej przeznaczeniem i w dosłownym tłumaczeniu jako „uważny ojciec rodziny”, do wniesienia podatków – jeśli było tak postanowione w umowie, ponosi również odpowiedzialności za utratę rzeczy – jeśli miało to miejsce z jego winy. Aby zwolnić się z tej ostatniej odpowiedzialności, musi dowieść, że działał z należytą starannością by owej utracie zapobiec. Jest również zobligowany, zgodnie z artykułem 1.559 hiszpańskiego kodeksu cywilnego, zawiadomić wydzierżawiającego w trybie niezwłocznym, o każdym utrudnianiu czy przeszkadzaniu przez osobę trzecią w dzierżeniu rzeczy. Zawiadamia również wydzierżawiającego o nagłej potrzebie naprawienia szkód powstałych z winy wydzierżawiającego. Do kolejnych obowiązków należy konieczność poszanowania praw, jakie przysługują wydzierżawiającemu oraz tolerowania niezbędnych napraw (z wyjątkami, kiedy czas naprawy przekracza 40 dni, w tym przypadku należy zaniżyć – proporcjonalnie – cenę dzierżawy). Dzierżawca jest również zobligowany do zwrotu rzeczy po upływie czasu wskazanego w umowie.
Pośród przywilejów, jakie posiada dzierżawca znajduje się także poddzierżawa oraz cesja. Instytucje powyższe konstrukcyjnie są zbliżone do tych, istniejących w prawie polskim.

Sposoby wygaśnięcia umowy dzierżawy

Wygaśniecie umowy dzierżawy następuje w wyniku:

  • upływu czasu, na jaki umowa została zawarta;
  • utraty rzeczy;
  • wygaśnięcia prawa do rzeczy przysługującego wydzierżawiającemu;
  • zgodnego porozumienia stron;
  • konsolidacji praw (gdy dzierżawca objąłby w posiadanie rzecz, która dzierżawiłby);
  • nowacji, zachodzącej gdy dzierżawca pobierałby pożytki z rzeczy pod innym, nowym tytułem.

Zawartość merytoryczna instytucji dzierżawy

Ciekawym aspektem hiszpańskiej instytucji dzierżawy jest fakt, że powyższe to tylko część zawartości merytorycznej, jaką posiada ta instytucja.
Otóż, zgodnie z artykułem 1.544 hiszpańskiego kodeksu cywilnego, dzierżawa „dzieła” ma miejsce, gdy jedna ze stron zobowiązuje się do wykonania pracy (obra), podczas gdy druga strona zobowiązuje się za nią zapłacić oznaczoną kwotę. W doktrynie znana również jako kontrakt przedsiębiorstwa (El contrato de empresa), którego wykonanie nie polega na samej pracy czy usłudze, ale na ostatecznym dziele „skonsumowanego” skutku pracy, do której wykonania zobowiązuje się osoba zwana kontraktującym czy przedsiębiorcą (el contratista o el empresario) w zamian za oznaczoną kwotę, wniesioną przez (przyszłego/potencjalnego) posiadacza lub właściciela.

Rozróżnienie typów dzierżawy

Istota odróżniająca dzierżawę dzieła i usług polega na tym, że podczas gdy dzierżawa dzieła obejmuje cel pracy, jej skutek bez względu na wysiłek włożony w trakcie jej powstawania, dzierżawa usług stanowi jej przeciwieństwo. Obejmuje bowiem cały proces kreacji, aktywności samej w sobie, niezależnie od tego jaki będzie jej skutek.
W doktrynie hiszpańskiej podnosi się również kryterium formy czy sposobu wynagrodzenia, rozróżniające dwie istoty dzierżawy (la forma de remuneración), bowiem w przypadku dzierżawy usług wypłaca się kwotę uzależnioną od czasu pracy i stopnia zaawansowania dzieła lub na podstawie relacji podporządkowania pomiędzy zlecającym wykonanie dzieła a jego wykonawcą. W tym przypadku dzierżawa usług wydaje się być formą bardziej przewidywalną i prostszą do kontrolowania przez zleceniodawcę. Natomiast w ramach dzierżawy dzieła, a więc skutku całego łańcuchu pracy i środków, dłużnik, a więc w tym przypadku dzierżawca, posiada większą autonomię, dowodzi pracą, itp., ale, co istotne, ponosi też odpowiedzialność za ryzyko związane z kreacją, np. utratę rzeczy.

Elementy personalne stosunku dzierżawy

Na elementy personalne dzierżawy usług i dzieła, zgodnie z artykułem 1.569 hiszpańskiego kodeksu cywilnego, składają się dwie strony – jedna, zobowiązująca się do wykonania zleconej czynności zwana w doktrynie wydzierżawiającym, kontrahentem bądź przedsiębiorcą (el arrendador, el contratista, el impresario) odpowiada za wykonywaną pracę, także przez osoby trzecie. Po drugiej stronie występuje beneficjent denominowany jako dzierżawca, właściciel dzieła, kapitalista, a także kontraktujący (el arrendatario, el dueño de la obra, el capitalista, el comitente).

Elementy realne

Na powyższe składają się: dzieło oraz cena uzgodniona w umowie. Dzieło (la obra) to generalnie efekt, rezultat włożonej pracy, aktywności, wysiłku, rozumianych zarówno jako działalność o wymiarze materialnym, przemysłowym, naukowym, artystycznym, etc. (material, industrial, científico, artístico, etc.).

Pogląd doktryny

Według José Castán Tobeñas, autora „Derecho Civil español común y foral”, dzieło powinno mieć wymiar czysto fizyczny i prawny, a co więcej być zdeterminowane w projekcie lub w inny, podobny sposób.
Cena może stanowić świadczenie w formie pieniężnej (co do zasady), dopuszczalne jest zawarcie w umowie klauzuli, określającej oznaczoną cenę dzieła, jak również poszczególnych jej części czy etapów, z wyjątkiem rzeczy niepodzielnych.
Zgodnie z artykułem 1.599 hiszpańskiego kodeksu cywilnego, cena wniesiona jest w momencie dostarczenia/udostępnienia dzieła, jeśli nie postanowiono inaczej.
Właściciel dzieła ma obowiązek odebrać dzieło i uiścić uzgodnioną cenę na warunkach przewidzianych w umowie.
Jurysprudencja rozróżnia czynność udostępnienia z odbiorem dzieła. To drugie jest czynnością prawną skutkującą wykonaniem umowy.

Roszczenie subrogacyjne

Robotnicy oraz właściciele materiałów mają prawo do wystąpienia z roszczeniem subrogacyjnym przeciwko właścicielowi dzieła, które przewiduje artykuł 1.111 hiszpańskiego kodeksu cywilnego, analogicznie do tego, które przysługuje wierzycielowi. Powyższe ma na celu uniknięcie możliwości bezprawnego wzbogacenia właściciela i kontrahenta kosztem wspomnianych podmiotów.
Przedsiębiorcy/kontrahentowi przysługuje prawo do otrzymania kwoty przewidzianej umową oraz do zatrzymania rzeczy jeśli jest ruchoma, dopóki nie nastąpi zapłata.
Kwestia posiadania dzieła, zgodnie z normami dotyczącymi akcesji, przedstawia się w taki sposób, że właścicielem rzeczy, przyłączonej do ziemi/powierzchni, będzie jej/jego właściciel.

Kwestia odpowiedzialności za utratę rzeczy

Utrata rzeczy natomiast zależy od momentu, w jakim została dostarczona i od daty, z którą miała być udostępniona, zgodnie z treścią umowy. Jeśli utrata rzeczy nastąpiła zanim została dostarczona/udostępniona to zgodnie z artykułem 1.589 hiszpańskiego kodeksu cywilnego, odpowiedzialność poniesie wydzierżawiający swoją pracę, chyba że zlecający pracę celowo opóźniał odbiór dzieła. Jeśli utrata nastąpiła zanim rzecz została udostępniona wydzierżawiającemu, dzierżawcy nie przysługują roszczenia skierowane do zlecającego wykonanie pracy, chyba że nastąpiło opóźnienie w jej odbiorze. W obu przypadkach utrata ma być zdarzeniem przypadkowym (el caso fortuito).
Jeśli utrata nastąpiła zanim rzecz została udostępniona wydzierżawiającemu, ale po czasie, na jaki umowa została zawarta, odpowiedzialność przedsiębiorcy zostaje wyłączona, z wyjątkiem wad w budynku, których nie można było stwierdzić w momencie odbioru rzeczy nieruchomej.

Odpowiedzialność za zniszczenie lub ruinę

Tak samo rzecz się ma, zgodnie z artykułem 1.591 hiszpańskiego kodeksu cywilnego, gdy nieruchomość ulegnie zniszczeniu czy ruinie w przeciągu dziesięciu lat od zawarcia umowy o wykonanie pracy, z powodu wad, za które odpowiada przedsiębiorca wraz z architektem, który zaprojektował budynek. Odpowiedzialność przedsiębiorcy obejmuje wszelkie działania robotników związane ze zleconą pracą, którzy są mu podporządkowani, traktuje o tym artykuł 1.596 hiszpańskiego kodeksu cywilnego.

Zakres stosowania

Najczęściej instytucja dzierżawy dzieł i usług stosowana jest na tle prawa budowlanego, stąd przykłady ściśle wiążą się z tą tematyką. Odpowiedzialność profesjonalistów dotyczy szkód wywołanych przy czynności odbioru zlecenia. Zawiera się w niej opóźnienie w udostępnieniu konstrukcji, utrudnienie dostępności projektu, brak jego przystosowania czy inne zaniedbania. Generalnie odpowiedzialność architekta roztacza się na wszelkie szkody spowodowane wadami w projekcie czy wadliwym dowodzeniem/kierowaniem budową.

Odpowiedzialność pozaumowna

Powyżej traktowano o odpowiedzialności przewidzianej umową. Odpowiedzialność pozaumowna (extracontactual) jest związane za szkodami wyrządzonymi osobom trzecim w trakcie realizacji zleconej pracy, np. poprzez uszkodzenie sąsiadującej nieruchomości. Odpowiedzialność ta wynika z obowiązku posiadania niezbędnej wiedzy, którą winien posiadać profesjonalista (architekt np.) antycypujący wywołanie potencjalnej szkody.

Odpowiedzialność solidarna

Kwestia poniesienia odpowiedzialności solidarnej przedstawia się w następujący sposób: otóż, kontrahent odpowiada wspólnie z kierownikiem budowy, jeśli wada łączyła się w jakiś sposób z jego działalnością, a kiedy nie da się rozdzielić odpowiedzialności poszczególnych podmiotów, analogicznie do odpowiedzialności dłużników, zgodnie z art. 1.144 hiszpańskiego kodeksu cywilnego.
Zwykle w praktyce wszelka działalność profesjonalisty jest objęta ubezpieczeniem od odpowiedzialności cywilnej (póliza de Serugo de responasabilidad civil) i jest objęta prawem o ubezpieczeniach (La Ley de Contrato de Seguro de 8 octubre de 1980).
W przypadku ciężkich wad ukrytych, hiszpański ustawodawca typizuje koncept ruiny (ruina). Jeśli miała miejsce w przeciągu 10 lat od daty wykonania umowy o dzierżawę budowy to odpowiedzialność ponosi kontrahent/przedsiębiorca, analogicznie architekt, jeśli wada wynikała z jego działań.

Przyczyny wygaśnięcia umowy

Wygaśnięcie umowy ma miejsce z przyczyn wynikających z generalnych zasad rządzących prawem zobowiązań, a oprócz tego:

  • za obopólnym porozumieniem stron,
  • z powodu śmierci jednej ze stron, choć w przypadku śmierci właściciela „dzieła” na jego miejsce wstępują spadkobiercy,
  • w wyniku niemożliwości ukończenia dzieła bez woli stron.

Legislacja hiszpańska

Hiszpańskie prawo budowlane (La Ley 38/1999, de 5 de noviembre, de ordenación de la eficación) typizuje odpowiedzialność i gwarancje przysługujące poszczególnym stronom kontraktującym. Mianowicie przez 10 lat od ukończenia „dzieła”, w powyższym przypadku nieruchomości, przedsiębiorca ponosi odpowiedzialność za wszelkie wady czy defekty, przez 3 lata za wady i defekty konstrukcyjne i instalacyjne, przez rok za wady i defekty popełnione przez przedsiębiorcę w wyniku działania, które miało wpływ na zakończenie pracy czy zakończyło ją.

Dzierżawa usług

Istota świadczenia usług (los servicios) obejmuje aktywność samą w sobie, bez względu na jej skutek czy cel.
Usługi wykonywane są przez profesjonalistów działających niezależnie (los autonomos). Za przykład posłuży profil architekta, który dzierżawi swoją pracę, polegającą na projektowaniu a następnie kierowaniu budową lub adwokata, który dzierżawi swoje usługi, zapewniając obronę swojego klienta, itp. Wyjątek stanowi zakres chirurgii plastycznej czy odontologicznej/imlantystycznej, gdyż w powyższych przypadkach umowa obejmuje skutek, dzieło.

Umowa edycji

Należałoby wspomnieć o umowie edycji, która zwiera się w konstrukcji dzierżawy usług i pracy a polega na tym, że w zamian za prawo do eksploatacji, rozpowszechniania i rozporządzania dziełem literackim, naukowym czy artystycznym na rzecz jego autora, druga strona otrzymuje oznaczoną kwotę, co jest uregulowane prawem szczególnym oraz analogicznie odnieść należy się do kodeksu cywilnego. Pomioty tegoż stosunku stanowią autor i edytor.

lot

Odszkodowanie za opóźnienie lub anulowanie lotu

Czas wzmożonych podróży samolotem przypada na okres letni. Sytuacja ta sprzyja organizacji strajków, bezpośrednio wpływając na dyskomfort podróży, co w konsekwencji wywiera większą presję na decydentach niż w jakimkolwiek innym okresie.
Pomimo popularności i łatwym dostępie do połączeń lotniczych rynek przewozów lotniczych w Polsce jest rynkiem młodym i nadal dynamicznie rozwijającym się. Współczynnik lotności Polaków nie przekracza 1, gdzie u naszych sąsiadów Czechów wynosi dwa, a u Niemców trzy razy więcej.

Prawa Pasażera

Stresująca informacja, niezależnie od tego czy zastana na lotnisku, czy dostarczona wcześniej w postaci SMS lub wiadomości elektronicznej o opóźnieniu lub odwołaniu lotu wiąże się również z prawami zagwarantowanymi w Rozporządzeniu (WE) NR 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004r.

Opóźnienie

Jeśli opóźnienie przekroczy 3 godziny (różnica w godzinie planowanego, a faktycznego wystartowania samolotu) Pasażer ma prawo do odszkodowania, nie wspominając o posiłku i napojach w ilościach adekwatnych do czasu oczekiwania lub voucher, zakwaterowaniu w hotelu, jeżeli nowy termin wylotu ma nastąpić następnego lub w kolejne dni, transport pomiędzy lotniskiem a miejscem zakwaterowania, dwie rozmowy telefoniczne, dwie przesyłki faksowe lub możliwość wysłania dwóch e-maili.

Anulowanie

W przypadku anulowanego połączenia Przewoźnik, oprócz obowiązku poinformowania o sytuacji i zapewnienia Pasażerom zwrotu wartości biletu lub zaoferowania alternatywnego lotu, jest zobowiązany do wypłacenia odszkodowania.

Wartość odszkodowania

Jeśli trasa lotu nie przekroczyła 1500 km, kwota odszkodowania może wynieść 250 euro. Jeśli trasa lotu ma od 1500km do 3500km wartość odszkodowania wynosi 400 euro. Jeśli trasa ma powyżej 3500 km i opóźnienie lotu wynosi ponad 4 godziny – można otrzymać do 600 euro.

Ryanair

Aktualnie Ryanair ogłosił listę anulowanych lotów na dni 25 oraz 26 lipca 2018r.
Jeśli nie jesteśmy zainteresowani zwrotem wartości biletu tylko połączeniem alternatywnym Przewoźnik zapewni:
a. Przeniesienie Pasażera na następny dostępny lot Ryanair tą samą trasą. Jeśli ta opcja nie będzie dostępna tego samego lub następnego dnia, byłby to następny dostępny lot Ryanair z/do odpowiedniego alternatywnego portu lotniczego w tym samym kraju, alternatywnie
b. Pasażer zostanie przeniesiony do miejsca docelowego liniami, z którymi Ryanair ma zawartą umowę wzajemną. Linie partnerskie to EasyJet, Jet2, Vueling, CityJet, Aer Lingus, Norwegian oraz Eurowings.
Jeśli ta opcja nie będzie dostępna tego samego lub następnego dnia,
c. zostanie zapewniony „porównywalny i uzasadniony” alternatywny transport do miejsca docelowego, np. pociągiem, autobusem, samolotem lub samochodem. Jeśli konieczne będzie skorzystanie z tej opcji, Pasażer może zostać poproszony o samodzielne dokonanie zmiany rezerwacji lotu i dostarczenie rachunków w celu uzyskania zwrotu poniesionych kosztów.
Zgodnie z przepisami Unii Europejskiej Przewoźnik ma obowiązek poinformować o zmianach lub odwołanym locie maksymalnie na dwa tygodnie przed podróżą.

Wyjątki od wypłaty odszkodowania

1. Przewoźnik nie wypłaci odszkodowania w sytuacji, gdy pasażerowie zostali poinformowani o odwołaniu lotu najpóźniej 14 dni przed planowanym czasem odlotu,
2. Pasażerowie zostali poinformowani o odwołaniu lotu w okresie od 2 tygodni do 7 dni przed planowanym czasem odlotu i równocześnie zaproponowano im zmianę planu podróży umożliwiającą im wylot nie wcześniej niż 2 godziny przed planowanym i przylot do miejsca docelowego nie później niż 4 godziny po planowanym,
3. Pasażerowie zostali poinformowani o odwołaniu lotu w okresie krótszym niż 7 dni przed planowanym czasem odlotu i równocześnie zaproponowano im zmianę planu podróży umożliwiającą im wylot nie wcześniej niż 1 godzinę przed planowanym i przylot do miejsca docelowego nie później niż 2 godziny po planowanym,
4. Odwołanie lotu jest konsekwencją wystąpienia siły wyższej, czyli wyjątkowych okoliczności niezależnych od przewoźnika, których nie można było uniknąć pomimo podjęcia wszelkich racjonalnych środków. Okoliczności te, zgodnie z prawem unijnym, to nie tylko warunki meteorologiczne uniemożliwiające dany lot, ale także zagrożenie bezpieczeństwa, destabilizacja polityczna, nieoczekiwane wady samolotu mogące wpłynąć na bezpieczeństwo lotu, a także strajki mające wpływ na działalność przewoźnika.
W wypadku strajków przewidzianych na 25 oraz 26 lipca informacje poprzez maila i smsy zostały wysłane na tydzień przed wylotem i nie został zapewniony alternatywny lot spełniający warunki opisane powyżej. Nie należy obawiać się odpowiedzi odmownej na reklamacje, gdyż w kwietniu 2018 Europejski Trybunał Sprawiedliwości orzekł, że strajki personelu linii lotniczych nie mogą być uważane za nadzwyczajną okoliczność, która zwalniałaby przewoźnika z obowiązku wypłaty odszkodowania z tytułu zakłóconego lotu.

Przedawnienie

Wniosek o odszkodowanie przedawnia się z upływem trzech lat od daty, w której miał odbyć się planowo lot lub został zrealizowany z opóźnieniem.
W celu złożenia reklamacji na stronach Przewoźników istnieją formularze kontaktowe, które należy wypełnić zgodnie z danymi zawartymi na bilecie.
Dla ułatwienia adres internetowy pod którym znajduje się formularz reklamacyjny do Ryanair: link

Odwołanie

W przypadku braku odpowiedzi w przeciągu 30 dni lub odpowiedzi odmownej istnieje możliwość skargi do Urzędu Lotnictwa Cywilnego właściwego w państwie członkowskim, w którym miało miejsce zdarzenie, a więc z którego miał odbyć się wylot.
Osoba zamieszkała za granicą lub mająca siedzibę za granicą, jeżeli nie ustanowiła pełnomocnika do prowadzenia sprawy zamieszkałego w kraju, jest zobowiązana wskazać w kraju pełnomocnika do doręczeń, chyba że doręczenie następuje za pomocą środków komunikacji elektronicznej. W razie niewskazania pełnomocnika do doręczeń przeznaczone dla tej strony pisma pozostawia się w aktach sprawy ze skutkiem doręczenia.
Skargi pasażerów w przypadku wyczerpania procedury reklamacyjnej u przewoźnika lotniczego rozpatruje Komisja Ochrony Prawa Pasażerów, działająca przy ULC. Jeżeli Urząd Lotnictwa Cywilnego uzna stanowisko linii lotniczej, kolejnym możliwym krokiem jest wszczęcie procedury sądowo-administracyjnej w zakresie decyzji (ewentualnie niezależnie od niej możemy podjąć postępowanie cywilne).
Serdecznie zapraszam do kontaktu w razie pytań.
katarzyna.dylik@gmail.com